به نام خداوند جان و خرد
آرتریت یک اصطلاح عام است که از واژه یونانی Arthro (مفصل ) + پسوند itis (التهاب) تشکیل شده است.
آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی):
یک بیماری سیستمیک ومزمن و خود ایمن است که سیستم ایمنی بدن آنتی بادی را به دیواره ی مفاصل (سینوویوم) می فرستد و به جای حمله به باکتری ها و ویروس های مضر، به بافت های اطراف مفصل حمله می کند.
اپیدمیولوژی :
شیوع این بیماری در جهان حدود یک درصد و در ایران سه دهم درصد است.
عمدتاً در بین زنان بیشتر از مردان است (با نسبت سه به یک).
معمولاً در سنین میانسالی و در دهه سوم به بعد بروز می کند.
مکانیسم:
سیستم ایمنی بدن به جنگ با عفونت وبه سلول های پوشاننده ی مفاصل می پردازد وآنها را متورم، سفت ودرناک می کند. با گذشت زمان می تواند به مفاصل، غضروف و استخوان های نزدیک آسیب برساند.
پوشش صاف غشا (لایه نازک ازسلول) که مفاصل را احاطه کرده وسینوویوم نامیده می شود، یک ماده روشن (مایع سینوویال) تولید می کند که روان است و تغذیه ی غضروف و استخوان در داخل کپسول مفصل را انجام می دهد.
هنگامی که سیستم ایمنی بدن به سینوویوم حمله می کند، آرتریت روماتویید رخ می دهد وسبب درد و التهاب می شود. سینوویوم ضخیم تر می شود وممکن است درنهایت موجب نابودی غضروف و استخوان در داخل مفصل شود.
پاتوفیزیولوژی:
تغییرات آسیب شناختی عمدتاً ناشی از التهاب بواسطه ی سیتوکاین ها بوده ومنبع اصلی سیتوکاین ها، سلول های T-4Cell (CD+4)هستند. بسیاری از بیماران علیه پپتیدهای سیترولین دارحلقوی، آنتی بادی تولید می کنند که درایجاد ضایعات مفصلی دخالت دارد. این پپتیدها از پروتیین هایی مشتق می شوند که درآنها ریشه های آرژنین پس از ترجمه به ریشه های سیترولین تبدیل می شود درنتیجه کمپلکس های ایمنی را تشکیل می دهد که درمفاصل رسوب می کنند.
عوامل ژنتیکی 50% از خطرایجاد RA را تشکیل می دهد. یک ارتباط قوی بین این بیماری و پلی مورفیسم درژن کد کننده ی تیروزین فسفاتاز که T-Cell رامهار می کند وجود دارد.
عوامل محیطی بسیاری از عوامل عفونی ممکن است آنتی ژن های آنها سلول های B یا T را فعال کند. عوامل التهابی و محیطی نظیر سیگار کشیدن می تواند باعث سیترولینه شدن برخی از پروتیین های خودی شده وباعث فعال شدن واکنش های خود ایمنی شود.
اتیولوژی RA (علل ابتلا):
1) عفونت (مایکوپلاسما یا کلامیدمیا)
2) اختلالات اتوایمیون (افزایش تولید سایتوکاین)
3) سابقه خانوادگی آرتریت روماتوئید یا سایر بیماری های خود ایمن
4) عوامل ژنتیک: مثل نقص دردستگاه خود ایمنی
5) جنس مونث
6) سنین 50-30 سالگی
7) ورزش های نامتناسب
علائم مفصلی:
به صورت قرینه می باشد. علائمی مثل تورم، گرمی، درد در هنگام حرکت و لمس و خشکی صبحگاهی درمفصل (بیش از1ساعت) بیشتر، مفاصل بین بند های انگشتان، مفاصل کف و مچ دست ، آرنج، پا و مچ پا را شامل می شود.
علائم خارج مفصلی:
_علائم سیستمیک مانند تب، ضعف، خستگی زودرس، بی اشتهایی و کاهش وزن
_درگیری عروق و اعصاب پوست و سایراعضا مثل کلیه و ریه و طحال و درگیری چشمی و خونی
تست های خون برای این بیماری شامل :
اندازه گیری آنتی بادی های CCP و RF
اندازه گیری التهاب بر اساس مقادیر CRP و ESR می باشد.
برای تشخیص باید یکی از تست CCP یا RF مثبت باشد.
حداقل یکی از تست های CRP یا ESR غیر عادی باشد.
اسکن تصویر برداری و عکس برداری با اشعه ی ایکس نیز به تشخیص این بیماری کمک می کند.
درمان پزشکی:
به دلیل پاسخ التهابی سیستمیک، بیماران مبتلا به RA در معرض افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی هستند. در حقیقت بسیاری ازداروهای مورد استفاده در درمان می توانند منجر به هایپرهموسیستئینمی، فشارخون و هایپرگلایسمی شوند، که همگی ازعوامل خطر بیماری قلبی عروقی محسوب می شود.
درمان با هدف کاهش التهاب می تواند برای هر دو بیماری آرتریت روماتوئید وبیماری قلبی عروقی مفید باشد.
دارو درمانی RA:
1) سالیسیلات و NSAID ها اغلب اولین خط درمان هستند.
2) متوتروکسات نیزبه طور معمول تجویز می شود.
3) دی پنیسیل آمین به عنوان سرکوب کننده سیستم ایمنی عمل می کند؛ از طریق: کاهش شمار T cells، مهارعملکرد ماکروفاژها و کاهش اینترلوکین1
4) نمک طلا و ضد مالاریا ها نیز از این دسته می باشند.
تغذیه درمانی:
رژیم خام گیاه خواری: شامل انواع توت ها و میوه ها و سبزیجات و مغزها و دانه های جوانه زده و جوانه ها. به جز پیاز وسیب زمینی که حاوی آلکانوئید سولانین هستند.
کاهش مصرف: اسیدهای چرب اشباع، چربی های w6 مانند روغن های گیاهی وچربی حیوانی، کربوهیدرات های ساده نظیر ساکارز، پاستا، نان سفید و برنج سفید، تخم مرغ، گوشت قرمز، کره وسایر محصولات لبنی پرچرب، غذاهای تصفیه و فرایند شده، اجتناب ازچربی های ترانس
افزایش مصرف: PUFA های W3 که در روغن زیتون، گردو، دانه های کدوتنبل، ماهی های چرب آب های سرد نظیرسالمون، ساردین، خال مخالی وشاه ماهی وجود دارد. غلات کاملی نظیر برنج قهوه ای و گندم بلغاری، منابع پروتئین لخم نظیر مرغ و ماهی، ادویه هایی مانند زنجبیل، کاری، زردچوبه و رزماری.
منابع فیتونوترینت ها:
میوه ها و سبزیجات رنگی، به ویژه توت ها، گوجه فرنگی، پرتقال و میوه های زرد، سبزی های برگ سبزتیره، کلم برکلی، جوانه بروکسل، غذاهای سویا، چای (به ویژه سفید، سبز یا چینی) شکلات تیره.
این بیماران سوء جذب کلسیم و ویتامین D و دمینرالیزاسیون استخوانها دارند که منجر به شکستگی یا استئوپروزمی شود.
مصرف طولانی مدت گلوکوکورتیکواستروئیدها نیزمی تواند منجر به استئوپروز شود که مکمل یاری با ویتامین D وکلسیم مفید می باشد.
این بیماران درمعرض کمبود ویتامین E و D، کلسیم وسلنیم، ویتامین های گروه B مخصوصا ًB12 ,B6 هستند بنابراین باید به دریافت منابع این ویتامین ها دقت شود.
توصیه ها:
وزن باید با پارامترهای بهداشتی حفظ شده و ورزش نیز انجام شود.
روغن کشمش سیاه، گل گاوزبان به دلیل گامالینولنیک اسید (GLA) که امگا 6 است و نیز روغن زیتون توصیه می شود.
هفته ای 1-2 بار ماهی مصرف شود.
مصرف میوه جات به ویژه پرتقال و سایر مرکبات
مصرف سبزیجات به جز پیاز و سیب زمینی
درصورت نیاز از مکمل Ca-D یا سایرمکمل های آنتی اکسیدان ها می توان استفاده کرد.
رژیم بیش از اندازه کم چرب منجر به سطح سرمی پایین ویتامین A وE و افزایش پراکسیداسیون لیپیدی و تشدید RA می شود بنابراین توصیه نمی شود.
نوشته شده در تاریخ جمعه 96/9/24 توسط کیوتن
